किरात समुदायको कक्फेवा तङ्नाम र थारुहरुको माघीपर्व धुमधाम मनाइदैं

 लिम्बुवान न्युज
                       

दमक। आज माघ १ गते मक्कर संक्रान्ति अथवा किरातीहरुको यले तङ्बे ५०८१ नयाँ बर्ष मान्ने प्रचलन छ भने आज लिम्बु समुदायहरुले कक्फेवा तङ्नामलाई सांस्कृतिक चार्डको रुपमा मान्ने गर्दछन् । त्यसैगरी माघी पर्वको रुपमा आज थारु समुदायहरुले पनि हर्सोल्लासका साथ यो चार्ड मनाउने गर्छन् ।

किरातीहरुमा आजको दिन विभिन्न नदीहरुमा गएर मक्कर नुहाउने अनि मौसमी फलफूल, तरुल लगायतका खानेकुराहरु बनाएर खाने र रमाईलो गर्ने चलन रहेको छ । त्यसैगरी पूर्वकै चर्चित कन्काई माईमा आज हिन्दुधर्मावलम्बीहरुको पनि भिड लाग्ने गरेको छ । यो बर्ष मेला नलगाउने जिल्ला प्रशासन झापाले जनाएको छ भने किरात धर्मावलम्बीहरुले पनि कन्काई नदी किनारको फुलुङ्गी, लगायत विभिन्न धार्मिक क्षेत्रमा मानाउँदै आइरहेको यो चार्ड कोरोनाका कारण नहुने जनाएका छन् ।

किराती जातीले मान्दै आएको नयाँ बर्ष आजबाट शुरु भएको छ । किरातीहरुको प्रथम राजा यलम्बरलाई आधार मान्दै किरातीहरुले आफ्नो छुट्टै सम्वत् निर्धारण गरिएको जानकारहरु बताउँछन् । आजभन्दा पाँचहजार बर्ष अघि किराती राजा यलम्बरले नेपालमा शासन गरेको इतिहास पाइन्छ ।

यसैगरी थारू समुदायको नयाँ वर्ष अर्थात् माघीपर्व शुरु भएको छ । आजबाट ५ दिनसम्म थारुहरुले धुमधामका साथ यो पर्वलाई मान्ने गरेका छन् । बिहानै जलाशयमा गई स्नान, पूजा गरी ठूलाबडाकहाँ गएर आशीर्वाद लिने थारू परम्परा रहेको छ ।

बेलुका घरमा ठूला मुढा बालेर धुनी जगाउँछन् । धुनीको चारैतिर घरपरिवार र पाहुना बसेर खानपिन गर्छन् । यस दिनदेखि पाँच दिनसम्म उनीहरुले आफू स्वतन्त्र भएको अनुभव गर्छन् । यस अवसरमा सक्नेहरु चारधाम जाने र नसक्नेले नजिकको तीर्थमा गई गच्छेअनुसार दीनदुःखीलाई दान गर्ने चलन छ । कुनै कारणवश श्राद्ध कर्म रोकिएकाहरुले आजैका दिन श्राद्ध गर्नुपर्छ भन्ने मान्यता रहेको छ ।

आज थारु गाउँमा मुखियाँ चुन्ने परम्परा पनि छ । आज चुनिएका मुखियाँ अर्को बर्षसम्म चुनिएका हुन्छन् र पुनः नयाँ परिवर्तन गर्ने चलन यि जातीहरुको रहेको छ । चुनिएका मुखियाँले गरेको सहमति १ बर्षसम्म मान्नु पर्ने हुन्छ । यो प्रथालाई थारुहरुले माघी देवानी भन्छन् ।

थारुहरुले पुषमै चामल र मासको दालले बनेको खिचडी आज खाने परम्प्रा छ । माघीको साइतमा बसाईसराई, विवाह र यात्रा नगर्ने चलन पनि थारुहरुको रहेको छ ।

नेपाल सरकारले वि.सं. २०७२ साउन २ गते कमैया प्रथा उन्मूलन निर्णय गरेर सँगै माघ १ गतेदेखि कार्यान्वयनमा ल्याएपछि यस पर्वलाई स्वतन्त्रता दिवसका रूपमा समेत मनाइन्छ । त्यसपछि हाल माघ १ गतेका दिन थारू समुदायले अझ बृहतरुपमा माघी पर्व मनाउन थालेका छन् ।

सम्बन्धित समाचार

लिम्बू कथानक चलचित्र ‘सेमिफुङ’को पोस्टर सार्वजनिक

ललितपुर, ३ फाल्गुन । लिम्बू कथानक चलचित्र 'सेमिफुङ'को पोस्टर सार्वजनिक भएको छ । शनिवार याक्थुङ फिल्म्स प्रा.लि.ले  पहिलाे पाेस्टर सार्वजनिक गरेको हो । निर्देशक रवि सेर्माकाे निर्देशनमा बनेकाे याे चलचित्र याक्थुङ फिल्मस् प्रालिकाे व्यानरमा निर्माण...

पर्यटन प्रवर्द्धन गर्न ‘ऐनापोखरी महोत्सव’ शुरूः १० दिन चल्ने

दमक, २ फाल्गुन । अधिकभन्दा अधिक आन्तरिक पर्यटक आकर्षित गर्ने उद्देश्यले चुलाचुली गाउँपालिका ३ र ४ मा अवस्थित ऐनापोखरीमा महोत्सव आयोजना गरिएको छ । दशदिनसम्म जारी रहने महोत्सवको बिहीबार विशेष कार्यक्रममा चुलाचुली गाउँपालिकाका अध्यक्ष राजेन्द्र...

दिपेन्द्र शिखर इलामले चुम्याे ‘पवित्रहाङमा गोल्ड कप २०८१’ काे उपाधी

दमक, २ फाल्गुन । १५औं संस्करणको ‘पवित्रहाङमा गोल्ड कप २०८१’ अन्तरराष्ट्रिय महिला फुटबल प्रतियोगिताको उपाधि दिपेन्द्र शिखर फुटबल क्लव इलामले चुमेको छ । इलामको माङसेबुङ गाउँपालिका–५ स्थित आत्मानन्द रंगशालामा आज शुक्रबार सम्पन्न फाइनल खेलमा कनकाई...

निर्वाचन प्रणाली पूर्ण समानुपातिक प्रणाली बनाउन विज्ञहरुको जोड

ललितपुर, ३० माघ । नेपालको निवार्चन प्रणाली पूर्ण समानुपातिक लागू गर्नुपर्नेमा विज्ञहरूले जोड दिएका छन् । बुधबार काठमाडौंस्थित सिंहदरबारमा बसेको राष्ट्रिय सभाअन्तर्गतको संघीयता सबलीकरण तथा राष्ट्रिय सरोकार समितिमा बोल्दै उनीहरुले हाम्रो जस्तो मुलुकमा पूर्ण समानुपातिक...