
भैरव आङला लिम्बु
यतिबेला पुर्वमा धार्मिक आस्थाको केन्द्र पाथीभरा मुक्कुमलुङमा एक जना व्यापारीलाई केवलकार बनाउन दिने भनेपछि धार्मिक आस्थाको केन्द्रमा गिद्दे नजर राज्य र व्यापारीको देखिएको छ । एक समुह बन्नु पर्छ भन्दै आएका छन् भने अर्काे समुह नो केवलकार भन्दै आन्दोलित छ । यहीक्रममा पाथीभरा, मुक्कुमलुङ क्षेत्रमा केवलकार बन्दा पर्न सक्ने यस्ता असरहरु यस्ता छन् यी मेरा व्यक्तिगत विचार हुन् तपाईलाई के लाग्छ ?
केवलकार निर्माणले पाथीभरा मुक्कुमलुङ क्षेत्रलाई विभिन्न किसिमका असर पार्न सक्छ।
१. स्थानीय अर्थतन्त्रमा असर
केवलकार बनेपछि ताप्लेजुङका होटल, लज, पसल र गाईडहरूको आम्दानी घट्नेछ।
भरिया व्यवसायीहरू रोजगारी गुमाउनेछन्।
परम्परागत रूपमा यात्रुहरूले स्थानीय उत्पादन (जस्तैः लोकल खाद्यान्न, कपडा, जडिबुटी) किन्ने चलन कम हुनेछ।
२. धार्मिक तथा सांस्कृतिक प्रभाव
मुक्कुमलुङ पुग्नु अघि ठुलो फेदी नजिकैको पाथीभराको अस्तित्व संकटमा पर्छ ।
पैदल यात्रा गर्दा हुने आध्यात्मिक अनुभूति घट्नेछ।
केवलकारमा मनोरञ्जनका लागि आउनेहरूको चाप बढ्दा धार्मिक शुद्धता र आस्थामा कमी आउन सक्छ।
३. वातावरणीय असर
केवलकार निर्माणका लागि रुख कटान, भू-संरचनामा परिवर्तन र जैविक विविधतामा असर पर्नेछ।
केवलकार सञ्चालनका लागि आवश्यक भौतिक संरचनाले प्राकृतिक दृश्य नै बिग्रिन सक्छ।
भक्ति र आस्था भन्दा बढी मनोरन्जनका लागि आउनेहरुको संख्या बढनुले फोहोरको समस्या बढ्नेछ।
४. स्थानीय व्यापारको एकाधिकार
केवलकार कम्पनीले आफ्नै व्यवसायिक सञ्जाल (रेष्टुरेन्ट, पसल आदि) खोल्ने सम्भावना छ, जसले स्थानीय व्यापारीहरूलाई प्रतिस्पर्धाबाट बाहिर निकाल्न सक्छ।
धरान, इटहरी, विर्तामोडबाट मात्रै भक्तजन ल्याइएमा ताप्लेजुङका स्थानीय सेवाहरूको उपयोग नगर्न बाध्य पार्ने स्थिति आउन सक्छ।
५. पर्यटनको स्वरूप परिवर्तन
धार्मिक यात्रा भन्दा मनोरञ्जनमुखी पर्यटन बढ्नेछ।
तीर्थयात्राको मौलिकता गुम्नेछ।
धार्मिक स्थलमा अनावश्यक भीडभाड, अशान्ति र विकृति आउन सक्छ।
किन केवलकार बनाउन हुँदैन?
पाथीभरा क्षेत्र धार्मिक, सांस्कृतिक र पर्यावरणीय रूपमा संवेदनशील छ।
यस क्षेत्रको आर्थिक लाभ स्थानीय समुदायले पाउँदै आएको छ, जुन केवलकारले प्रभावित पार्छ।
परम्परागत पैदल यात्रा नै धार्मिक अनुभवको अभिन्न हिस्सा हो, जुन केवलकारले घटाउनेछ।
स्थानीय पर्यटनको सन्तुलन भत्किन सक्छ।
यदि वैकल्पिक समाधान खोज्नुपर्यो भने, केवलकार होइन, पैदल यात्रुलाई सहज बनाउने पूर्वाधार (विकास) जस्तै बासस्थान सुधार, पदमार्ग मर्मत, सरसफाइ प्रवर्द्धन गर्नु उचित हुन सक्छ।
धरान, सुनसरी