तेल उत्पादनमा रुसले उछिन्यो साउदीलाई, अरब देशहरु संकटमा

 लिम्बुवान खबर
                       

मस्को (एजेन्सी)। मार्च महिनादेखि साउदी अरब र रुसबीच तेलको मूल्यलाई लिएर विवाद भएको थियो । साउदी अरब रुसले तेल कम उत्पादन गरोस भन्ने चाहान्छ किनकी अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा तेलको मूल्य लगातार घटिरहेको छ । घट्दो मूल्य नियन्त्रण गर्न साउदीले रुसलाई तेल उत्पादनमा कटौती गर्न भनेको थियो । तर, रुसले साउदीको प्रस्ताव अस्वीकार गरयो ।

रुसले आफ्नो प्रस्ताव अस्वीकार गरेपछि रिसको झोंकमा साउदीले पनि आफ्नो तेल उत्पादन बढाउने निर्णय गरेर तेलको मूल्यमा छुट दिने पनि बतायो । जब पुरा संसार कोरोनाका कारण ठप्प भएको थियो, साउदीले यस्तो बेला यो निर्णय लिएको हो । दुबै देशहरु एकअर्कामाथि तेलको मूल्य घट्नुमा आरोप प्रत्यारोप गरिरहँदा रुसको सरकारी टेलिभिजनले आफ्नो मुद्रा रुबेलमा आएको गिरावटको कारण साउदी भएको आरोप थियो ।

उता साउदीले पनि अप्रिलमा साउदीको तल कम्पनी अरामकोले हरेक दिन एक करोड २० लाख ब्यारेल तेल उत्पादन गर्ने निर्णय गर्यो । यो रुससँग भएको सम्झौताको तुलनामा २६ प्रतिशत धेरै उत्पादन थियो । साउदीलाई लागेको थियो, रुससँगको मूल्य युद्धमा आफ्नो जित हुनेछ ।

तर, गएका तीन वर्षहरुमा संसारमा तेलको दुई महत्वपूर्ण परिवर्तनहरु भएका छन् । र यसको प्रभाव व्यापक परेको छ । पहिलो परिवर्तन, अमेरिकामा तेलको उत्पादन बढेको, यो उत्पादन यति बढेको छ कि अमेरिका सबै भन्दा ठूलो तेल आयतकर्ताबाट संसारको महत्वपूर्ण तेल निर्यातक देश बनेको छ ।

दोस्रो तेलको मूल्य स्थिर राख्नका लागि रुस र साउदी अरबबीचको सहयोग । अमेरिका, रूस र साउदी अरब दुनियाका तीन सबैभन्दा ठूला तेल उत्पादक देश हुन् । पहलो नम्बरमा अमेरिका छ, र दोस्रो नम्बरका लागि रूस र साउदीका बिच प्रतिद्वंद्विता चलिरहन्छ । रूस र साउदी अरबबीचको सहयोग हालका दिनहरुमा नराम्रोसँग प्रभावित भएको देखिएको छ ।

तेल उत्पादक देशहरुको संगठन ओपेकमा साउदीका दबदबा सबैभन्दा धेरै छ । मार्च महिनामा साउदी अरबले ओपेकको माध्यमबाट कोरोनका कारण तेलको मागमा आएको ठूलो कमीको कारण तेल उत्पानमा कटौती गर्ने प्रस्ताव राखेको थियो ।

रूस ओपेकको सदस्य होइन त्यसैले उसले साउदीको यो प्रस्ताव मान्न अस्वीकार गर्यो । यसपछि यी दुई देशबीच तेलको मूल्यलाई लिएर मूल्य विवाद शुरु भएको हो।
अमेरिकाको शेल ओयल साउदी र रूस दुबैका लागि चुनौती हो । तर शेल ओयलका उत्पादन महंगो हुन्छ । शेल ओयलको उत्पादनका कारण नै अमेरिका दुनियाँको सबैभन्दा ठूलो तेल आयातकबाट सबैभन्दा ठूलो तेल उत्पादक देश बनेको छ।

शेल ओयल र ग्यास उत्पादन महंगो भएकाले रूसलाई लाग्छ कि उसको बाजÞारमा कसैले चुनौती दिन सक्दैन । पारम्पारिक कच्चा तेलको तुलनामा (जो रूस र साउदी अरबमा छ) शेल ओयल चट्टानहरुको बिचबाट निकालिन्छ।

पारम्पारिक कच्चा तेल ६० फिटको गहराईबाट निकालिन्छ । जबकि शेल ओयलको उत्पादन जटिल हुन्छ । २०१८ मा अमेरिका साउदी अरबलाई उछिनेर दुनियाँको सबैभन्दा ठूलो तेल उत्पादक देश बनेको थियो । अमेरिकाको यस उभारको असर पनि साउदी र रूसको तेल बजारमा पर्यो ।

कोरोनाको महामारी शुरु भएपछि तेलको माँगमा निकै गिरावट आयो । यस गिरावटलाई हेरेर साउदी अरब र रूसलाई ओपेक र ओपेक प्लसमा तेल उत्पादनलाई लिएर ठूलो कटौतीमा सहमति बनाउनु पर्यो । अमेरिकाले पनि आफ्नो उत्पादनमा हरेक दिन २० लाख ब्यारेल कटौती गर्नुपर्यो । तर अमेरिका र रूसको तेल उत्पादनको निर्यात कम भए पनि त्यति फरक पर्दैन जति साउदी अरबलाई पर्छ । साउदी अरबको अर्थव्यवस्था तेलमा निर्भर छ र तेलको बजार जब प्रभावित हुन्छ उसको दबदबा हल्लिन्छ र भविष्यलाई लिएर चिन्ता हुन्छ ।

साउदीको तेल उत्पादन र निर्यातलाई रूसका साथै अमेरिकाबाट कडा चुनौती दिइएको छ । पहिला अमेरिकाले साउदीलाई तेल उत्पादनको मामिलामा दोस्रो स्थानमा धकेलियो र अब रूसले साउदीलाई तेस्रोे स्थानमा पुर्याइदिएको छ । जोइन्छ अर्गनाइजÞेशन डेटा इनिशिएटिभ (जेओडीआई) का अनुसार रूसले जून महिनामा तेल उत्पादनको मामिलामा साउदी अरबलाई तेस्रो स्थानमा पुर्याइदिएको छ ।

यसका साथै रूस अमेरिकापछि तेल उत्पादनको मामिलामा दुनियाको दोस्रो सबैभन्दा देश बनेको छ । जेओडीआईका अनुसार जून महिनामा रूसको तेल उत्पादन हरेक दिन ८.७८८ मिलियन ब्यारेल रह्यो जबकि साउदी अरबको मात्र ७.५ मिलियन ब्यारेल रहयो ।

जूनमा अमेरिका तेल उत्पादनको मामिलामा शीर्ष स्थानमा रह्यो । जेओडीआईका अनुसार जून महिनामा अमेरिकामा तेलको उत्पादन १०.८७९ मिलियन ब्यारेल प्रति दिन रह्यो । साउदी अरबको तेल निर्यातमा पनि लगातार कमी आइरहेको छ । जून महिनामा साउदीको तेल निर्यात हरेक दिन ५० लाख ब्यारेलबाट तल आयो । जेओडीआईका अनुसार मे महिनाको तुलनामा जूनमा उसको तेल निर्यातमा १७.३ प्रतशित गिरावट आएको छ ।

सम्बन्धित समाचार

‘याक्थुङ कक्षा ९’ पाठ्यपुस्तक अब आगामी शैक्षिक सत्रदेखि लागु हुने

ललितपुर, ७ असार । लामो प्रतीक्षापछि माध्यमिक तहको याक्थुङ (लिम्बू) भाषा अध्ययनका लागि तयार गरिएको ‘याक्थुङ कक्षा ९’ पाठ्यपुस्तक अब आगामी शैक्षिक सत्रदेखि पठनपाठनमा लागू हुने भएको छ। पाठ्यक्रम विकास केन्द्रअन्तर्गत मातृभाषा विषय समितिमा प्रस्तुत...

लिम्बु पत्रकार संघ पान्थर अध्यक्षमा रजनी हाङसरूम्बा

दमक, ७ असार । लिम्बू पत्रकार संघ पान्थरकाे अध्यक्षमा रजनी हाङसरुम्बा निर्वाचित भएका छन्। शनिबार पान्थरकाे फेदेनमा सम्पन्न संघको तेश्रो जिल्ला अधिवेशनले हाङसरुम्बाको अध्यक्षतामा नौ सदस्यीय नयाँ जिल्ला समिति  चयन गरेको हो। उक्त अधिवेशनबाट उपाध्यक्षमा भूपेन योङहाङ, सचिवमा इवारा जेबगु, सहसचिवमा मनेन्द्र केरुङ आहुती र कोषाध्यक्षमा सुष्मा हाङसरुम्बा सर्वसम्मत चयन भएका छन्। यस्तैगरी सदस्यहरूमा इच्छा लिम्बु, तागेरा तावाहाङ, अशाेक लावती र पदम दुःखी सम्बाहाम्फे चयन भएकाे नव निर्वाचित अध्यक्ष हाङसरूम्बाले बताइन् । त्यस्तै प्रदेश महाधिवेशन...

मुक्कुमलुङमा १० हजार विरुवा रोपियो

फुङलिङ, २ असार । ताप्लेजुङस्थित धार्मिक पर्यटकीय स्थल तथा याक्थुङहरुको मुन्धुमी आस्थाको केन्द्र मुक्कुमलुङमा १० हजार विरुवा रोपिएको छ । आइतबार मुक्कुमलुङ ताङसेःप चुम्भो र मुक्कुमलुङ संरक्षण अन्तरदलीय संयुक्त संघर्ष समितिको आयोजनामा सयौं संख्यामा उपस्थित...

हल्दीबारीमा संयुक्त पहिचानवादी मोर्चा गठनः संयोजकमा सन्त थाम्सुहाङ्

दमक, झापा । संयुक्त पहिचानवादी मोर्चा झापा जिल्ला हल्दीवारी गाउँपालिका समिति विस्तार भएको छ । सोमबार हल्दीबारीमा आयोजित एक कार्यक्रमले सन्त थाम्सुहाङको संयोजकत्वमा समिति विस्तार गरिएको हो । समितिमा सहसंयोजक चन्द्र मगर, सदस्यसचिवमा मनकुमार लिङखिम...