विश्व हाल कोरोना महामारीको चपेटामा गुज्रिरहेको छ । संसारभरि कोरोना भाइरसले धेरै मानिसको ज्यान लिई सकेको छ । कोरोनाको कारण विश्वको उद्योग, व्यापार, पर्यटन, शिक्षा र रोजगारीमा ठूलो संकट सृजना भएको छ । कोरोनालाई जित्न संसारभरि अनेकन उपायको खोजी कार्य जारी राखिएको छ । महामारीका कारण अकालमा लाखौं लाख मानिसले ज्यान गुमाइरहेका छन् ।
कोरोना भाइरस सर्वप्रथम चीनको बुहान सहरमा सन् २०१९ को अन्त्यमा देखा परेको थियो । बुहान सहर चीनको एक व्यस्त सहर हो जहाँ एक करोड दस लाख मानिसको बसोबास छ । बुहान सहरमा सन् २०२० काे जुनमा कोरोना भाइरसको जीवाणु देखिएको पुष्टि भएको समाचार चीनको राष्ट्रिय समाचार एजेन्सी सिन्हाले प्रकाशित गरेको थियो ।
चीनको बुहान सहर कोरोनाको उदगम स्थल भएको पुष्टि भए पछि विश्व स्वास्थ्य संगठनले २०२१ को जनवरीमा एक अनुसन्धान टोली बुहान पठाएको थियो । लामो अनुसन्धान पछी विश्व स्वास्थ्य संगठनले कोरोनाको उत्पति बुहानबाट नै भएको प्रष्ट पार्यो र त्यसको निर्दिष्ट ठाउँ पत्तो लगाउन WHO ले आफ्नो अनुसन्धान अगाडि बढाउने निर्णय गर्यो तर चीनले विश्व स्वास्थ्य संगठन उक्त स्थानमा अनुसन्धानलाई थप अगाडि नबढाउन निर्देशन गर्यो र अनुसन्धान गर्न रोक लगायो।
सन् २०१९ मा देखापरेको कोरोना भाइरसले संसारका सबै राष्ट्रलाई घाइते पारेको छ । संसार भरिका मानिसलाई आतङ्कित पारेको छ । संसारको विकास निर्माण लाई नै घायल पार्दै यसको रोकथामको उपायको खोजीमा विश्वलाई अग्रसर गराएको छ ।
कोरोनाले संसारलाई आतङ्कित पारी रहेको यो विषम परिस्थितिमा संसारका शक्ति राष्ट्रहरु यही महामारीलाई आफ्नो व्यापार वृद्धिको अवसरको रूपमा लिएको देखिएको छ । भाइरसको रोकथामको लागि आवश्यक स्वास्थ्य सामाग्री माक्स, पीपी लगायतका सामाग्री उत्पादन गरी विश्व बजारमा आफ्नो व्यापार व्यवसाय वृद्धि गर्न विकसित राष्ट्रहरू सक्रिय भएको पाइएको छ । लामो अनुसन्धान र खोज पछि भाइरसको रोकथामको लागि विकसित राष्ट्रहरूले खोपको आविष्कार गरेका छन् । चीनले पनि भाइरस विरुद्धको खोपको आविष्कार गरेको छ ।
चीनले संसारका देशहरूलाई खोपको माध्यमबाट आफ्नो अनुकुल बनाउने कुटनैतिक रणनिती अघि बढाएको छ । चीनमा अध्ययन गर्न जाने विद्यार्थीहरु र चीन प्रवेश गर्ने पर्यटकलाई चीनमा नै निर्मित खोप लगाएको हुनु पर्ने भनी बाध्यकारी नियम बनाएको छ र यो नियमले संसारबाट चीन अध्ययन गर्न जाने विद्यार्थी र अन्य कामको लागि चीन जाने मानिसलाई मानसिक दबाब परेको छ । गरीब देसलाई सुरु सुरुमा अनुदानमा खोप उपलब्ध गराउने र पछी त्यो अनुदानको खोपको मूल्य समेतको लागत भरपूर हुने गरी खोपको लागत कायम गरी गरीब राष्ट्रलाई घुँडा टेकाउने नीति लिएको जानकारहरूको विश्लेषण छ । खोपको माध्यमबाट अप्रत्यक्ष रुपमा विश्व अर्थतन्त्र आफ्नो अनुकुल बनाउन चीन अहोरात्र सक्रिय रहेको बुझिएको छ ।
विश्वका विकसित राष्ट्रहरू कोरोना भाइरसलाई अवसर र चुनौतीको रुपमा लिँदै खोपको माध्यमबाट विश्व अर्थतन्त्र आफ्नो अनुकुल बनाउन सक्रिय भएको सर्वत्र अनुभूति गरिएको छ।
लेखकः संघीय लिम्बुवान मञ्च, नेपालका प्रान्तीय उपमहासचिव हुन्
Related